Zarządzanie finansami w czasach niepewności – wyzwania CFO w 2023 roku.

Aktualizacja mapy ryzyk na 2023 jednoznacznie pokazuje, że pewne zjawiska zostaną z nami na dłużej. Wysoka inflacja utrzyma się zapewne jeszcze przez dłuższy czas, gospodarki obserwują spowolnienie, którego odbicie nie będzie tak dynamiczne, jak to obserwowane w połowie 2020 roku. Firmy doświadczają zmiany w znanych im od lat modelach biznesowych, chociażby w zakresie gwałtownych wzrostów kosztów energii i surowców, co drastycznie zwiększa potrzebę optymalizacji rentowności.

Jednocześnie gospodarki są wciąż w punkcie, w którym inflacja przekłada się na presję płacową, a ekonomiści nie są do końca zgodni, czy zatrzymanie spirali cen i płac będzie mogło mieć miejsce w taki sposób, jakiego moglibyśmy oczekiwać na podstawie klasycznej wiedzy o cyklach koniunkturalnych. Nie ma także jednoznacznej opinii w kwestii tego, czy obecne wydarzenia doprowadzą do czegoś więcej, niż tylko spowolnienie gospodarcze i jak głęboko sięgnie dynamika spadków PKB.

Wydarzenia wojenne wpisują się w toczący się już od dwóch lat proces zmiany kluczowych punktów na gospodarczej mapie świata. Łańcuchy dostaw, do których istnienia firmy przyzwyczaiły się przez lata, optymalizując pod ich kątem swoje procesy operacyjne, niejednokrotnie trzeba zbudować na nowo. Oznacza to często nowy model rentowności biznesu, którego CFO muszą się nauczyć, aby móc nim później efektywnie zarządzać.

Tak dynamiczne środowisko niesie kolejne wyzwanie, jakim jest skuteczne planowanie biznesu. Dotyczy to w pierwszej kolejności wyboru samej metody budżetowania. Firmy dostrzegają potrzebę skrócenia horyzontu planowania oraz większej roli scenariuszy lub analizy wrażliwości w sporządzanych prognozach. Coraz częściej odchodzi się od klasycznego budżetu, zastępując go forecastami kroczącymi lub decydując się na metody dające dużą niezależność zwinnym zespołom, jak np. beyond budgeting. Zmieniają się priorytety biznesu, na których koncentrują się plany finansowe.

W turbulencjach gospodarczych na pierwszy plan wychodzi przede wszystkim zdrowy cash flow lub zapewnienie elastycznego kapitału obrotowego. CFO mają pełną świadomość, że optymalne i efektywne kosztowo procesy mogą decydować o przetrwaniu ich firm lub dać możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej. Cykle gospodarcze zwykły weryfikować efektywność firm i zazwyczaj jest to czas konsolidacji lub zmniejszenia ilości rynkowych graczy. O tym, kto pozostanie w grze, będą decydowały m.in. zdrowe finanse.

Zmiany otoczenia mają także niebagatelny wpływ na kształt samych organizacji. Do głosu dochodzi potrzeba coraz większej zwinności i podejmowania szybkich decyzji opartych o dane. Wyzwaniem CFO jest budowanie efektywnych zespołów, łączących w sobie kompetencje cyfrowe i umiejętność partnerstwa biznesowego. Potrzeba bycia blisko biznesu i zrozumienia przez funkcję finansową procesówch operacyjnych i komercyjnych cały czas rośnie. Obok oczywistej biegłości w finansowym rzemiośle, zwiększa się potrzeba gotowości ciągłej nauki, a nawet porzucania utartych schematów, aby móc eksplorować możliwości, które niesie technologia.

Liderzy biznesu dostrzegają coraz większe wyzwania związane z rekrutacją talentów i ich utrzymaniem. Obecne na rynku nowe pokolenia pracowników przynoszą odmienne oczekiwania co do stylu przywództwa lub kultury organizacji. CFO musi umieć budować zaangażowane zespoły, dbając o utrzymanie wysokiej motywacji i wykorzystując ich różnorodność jako zaletę, a nie przeszkodę.

O priorytetach na agendzie CFO w roku 2023 i o najlepszych praktykach wspierających ich realizację, rozmawialiśmy wraz z ekspertami podczas webinarium Klubu CFO.

Webinarium odbyło się w ramach Klubu CFO organizowanego przez ICAN Institute.